Kraj: polska Województwo: śląskie Powiat: lubliniecki Gmina: woźniki Miejscowość: woźniki
herb

woźniki

O Miejscowości

    Woźniki to miasto w województwie śląskim, w powiecie lublinieckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Woźniki. Wioska Woźniki została wymieniona po raz pierwszy w dokumentach w 1206 roku. Około 1270 roku Woźniki otrzymały pierwsze prawa miejskie (targowe), są więc jednym z najstarszych miast górnośląskich. W 1454 roku pełnię praw miejskich nadał Woźnikom książę strzelecko-niemodliński Bernard.  Pomimo swego peryferyjnego położenia Woźniki rozwijały się tak, że nie ustępowały takim miastom jak Bytom czy Gliwice. Po włączeniu miasta do Prus Woźniki utraciły przejściowo prawa miejskie. Mimo tego były ważną stacją celną na granicy prusko-rosyjskiej.
     W XVI-XVIII wieku był to teren silnie uprzemysłowiony (fryszerki i kuźnie), jednak już w XIX wieku produkty z okolicy Woźnik zaczęły przegrywać konkurencję z wyrobami rodzącego się przemysłu w okolicach Bytomia i Gliwic.  W 1798 roku miasto prawie w całości uległo spaleniu, co znacznie ograniczyło jego możliwości rozwojowe. Okres silnej industrializacji miast górnośląskich ominął Woźniki, dzięki czemu zachowały one swój małomiasteczkowy charakter. Częstym gościem na polowaniach w podwoźnickich lasach księcia Henckela von Donnersmarcka, zajmujących ponad 50% powierzchni gminy, był Cesarz Niemiec Wilhelm II. Swój nadgraniczny charakter miasto utraciło w 1922 roku, kiedy to zostało włączone do Polski.
    Gmina Woźniki jest jedną z ośmiu gmin powiatu lublinieckiego położonego w północno-wschodniej części województwa śląskiego. Gmina zlokalizowana jest na Wyżynie Śląsko - Krakowskiej w makroregionie Wyżyna Wieluńsko - Woźnicka (Próg Woźnicki i Obniżenie Liswarty i Prosny), makroregionie Wyżyna Śląska (Próg Tarnogórski) oraz makroregionie Nizina Śląska (Równina Opolska - Obniżenie Małej Panwi). Przez południowe krańce gminy przepływa rzeka Mała Panew, zbierająca wody z licznych dopływów biorących początek w Progu Woźnickim. Najwyższym wzniesieniem jest góra Grojec 365 m n.p.m. w Lubszy. W skład gminy wchodzą następujące sołectwa: Babienica, Kamienica, Piasek, Psary, Czarny Las, Lubsza, Kamieńskie Młyny, Ligota Woźnicka, Dyrdy oraz Woźniki. Gmina położona jest w odległości 50 km od Katowic, 25 km od Częstochowy i 30 km od miasta powiatowego - Lublińca. Zajmuje powierzchnię 127 km2 z czego 35,6 % stanowią lasy. Jest zamieszkiwana przez ok. 9700 mieszkańców.
    Duże kompleksy leśne, bliskość dużych aglomeracji miejskich i Częstochowy tworzą atrakcyjne warunki dla rozwoju turystyki i rekreacji gminy Woźniki. W miejscowości Śliwa powstał w latach 70-tych duży zakładowy ośrodek wypoczynkowy z zespołem rekreacyjno - sportowym, zapleczem handlowym i domkami letniskowymi, które obecnie zostały sprywatyzowane. Funkcje rekreacyjno - wypoczynkowe spełnia także w coraz większym stopniu hotel mieszczący się w zabytkowym pałacyku w Czarnym Lesie wraz z kompleksem parkowym. Główną formą rekreacyjną jest jednak budownictwo letniskowe skoncentrowane w miejscowościach: Śliwa, Niwy, Okrąglik, Sośnica, Dyrdy, Huta Karola i Pakuły, gdzie sumarycznie istnieje obecnie około 125 domków.  Turystyczną bazę noclegową stanowią dwa hotele Zameczek w Czarnym Lesie oraz Hotel Orlik w Kamienicy a także Zajazd za Miastem w Piasku. Zaplecze gastronomiczne gminy stale się powiększa i składa się z  restauracji, zajazdów,  barów i kawiarni. Przez teren gminy przebiegają piesze szlaki turystyczne: niebieski im. Józefa Lompy Olesno - Woźniki oraz zielony Szlak Powstańców Śląskich Dobrodzień - Woźniki oraz szlaki  rowerowe. Miasto Woźniki posiada zabytkowy układ urbanistyczny z szachownicą ulic wokół prostokątnego rynku i zwartą zabudową kwartałów ulicznych, zespołem kościoła parafialnego (XVII w.) oraz zespołem cmentarza parafialnego z drewnianym kościółkiem Św. Walentego (XVII w.) leżącego na szlaku drewnianych obiektów sakralnych. Inne ważniejsze obiekty zabytkowe to kościół z przełomu XVII i XVIII w. w Lubszy, organistówka z przełomu XVIII i XIX w. w Lubszy, zespół dworski z przełomu XIX/XX w. w Czarnym Lesie, Kościół z XVIII w. w Piasku.

Urząd Miejski w Woźnikach przy ul. Rynek 11

OŚRODKI ZDROWIA:
1. Gminny Ośrodek Zdrowia w Woźnikach przy ul. Dworcowej 21

APTEKI:
1. Apteka Prywatna mgr farm. Agnieszka Dadel w Woźnikach przy ul. Dworcowej 21
2. Apteka w Woźnikach przy ul. Tarnogórskiej 6

SZKOŁY:
1. Szkoła Podstawowa im. J. Lompy w Woźnikach przy ul. Powstańców 7
2. Szkoła Podstawowa w Woźnikach przy ul. Wadowickiej 133
3. Szkoła Podstawowa w Woźnikach przy ul. Szkolnej 5
4. Gimnazjum w Woźnikach przy ul. Florianek 18 A

PRZEDSZKOLA:
1. Przedszkole "WESOŁE KRASNOLUDKI" w Woźnikach przy ul. Lompy 5

KOŚCIOŁY:
1. Parafia pw. Św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Woźnikach przy ul. Rynek 5
2.  Kościół pw. Św. Walentego w Woźnikach przy ul. Tarnogórskiej

BANKI:
1. Oddział Banku Spółdzielczego w Woźnikach przy ul. Koziegłowskiej 4
2. PKO Bank Polski w Woźnikach przy ul. Rynek 9


Źródła:
1. www.wozniki.pl
2. www.odleglosci.pl

Historia

    Ślady osad, w okolicy Woźnik, sięgają czasów prehistorycznych. Podczas budowy Szkoły Podstawowej w Piasku w 1928 roku natrafiono na cmentarzysko kultury łużyckiej, a w 2000 roku podczas badań w pasie projektowanej autostrady natrafiono w Ligocie Woźnickiej na ślady osadnictwa, sięgające czasów Imperium Rzymskiego. Według legendy na Górze Grojec, najwyższej górze północnego Górnego Śląska, znajdującej się w okolicy Lubszy, istniał gród warowny pilnujący granicy śląsko - małopolskiej. U podnóża góry istniało miasto o zapomnianej już dziś nazwie (prawdopodobnie Lubsza lub Sulów). Dla tego miasta i grodu pracowały okoliczne wioski, jak: Woźniki, Psary, Babienica czy Kamienica. Po najeździe Mongołów, którzy w 1241 roku wysadzili w powietrze gród na Górze Grojec i zniszczyli miejscowości w jego okolicy, ocalała ludność przeniosła się do pobliskich Woźnik, które przejęły funkcję ośrodka administracyjnego. 
    Wioska Woźniki została wymieniona po raz pierwszy w dokumentach w 1206 roku. Około 1270 roku Woźniki otrzymały pierwsze prawa miejskie (targowe), są więc jednym z najstarszych miast górnośląskich. W 1454 roku pełnię praw miejskich nadał Woźnikom książę strzelecko - niemodliński Bernard. Pomimo swego peryferyjnego położenia, Woźniki rozwijały się tak prężnie, że nie ustępowały takim miastom jak Bytom czy Gliwice. Po wojnach śląskich i włączeniu miasta do Prus, Woźniki utraciły przejściowo prawa miejskie. Mimo tego były ważną stacją celną na granicy prusko - rosyjskiej. W 1815 roku przez Woźniki przejeżdżał na Kongres Wiedeński Car Rosji Aleksander. Dzięki staraniom burmistrza Juliusa Radlika miasto dekretem królewskim zostało w 1858 zrównane w prawach z innymi miastami Prus. W XVI - XVIII był to teren silnie uprzemysłowiony (fryszerki i kuźnie), jednak już w XIX wieku produkty z okolicy Woźnik zaczęły przegrywać konkurencję z wyrobami rodzącego się przemysłu w okolicach Bytomia i Gliwic. W 1798 roku miasto prawie w całości uległo spaleniu, co znacznie ograniczyło jego możliwości rozwojowe. Okres silnej industrializacji miast górnośląskich ominął Woźniki, dzięki czemu zachowały one swój małomiasteczkowy charakter. Częstym gościem na polowaniach w podwoźnickich lasach księcia Henckel von Donnersmarck, zajmujących ponad 50% powierzchni gminy, był Cesarz Niemiec Wilhelm II. Swój nadgraniczny charakter miasto utraciło w 1922 roku, kiedy to zostało włączone wraz z Autonomicznym Województwem Śląskim do Polski.


Źródła:
1. www.wozniki.pl
2. Załącznik nr 1 do Uchwały nr 311/XXIX/2009 Rady Miejskiej w Woźnikach z dnia 30.06.2009r.

Przyroda

Najwyższym wzniesieniem w granicach miasta jest Coglowa Góra 365 m n.p.m. Miasto leży na Wyżynie Wieluńsko-Woźnickiej (Próg Woźnicki i Obniżenie Liswarty i Prosny). Historycznie leży na Górnym Śląsku.

Według danych z 1 stycznia 2010 r. powierzchnia miasta wynosiła 71,01 km.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Wo%C5%BAniki