Brusiek był jednym z licznych osad dawnego powiatu lublinieckiego, związanych z wielowiekową tradycją hutnictwa i kuźnictwa żelaznego. W Bruśku znajdował się drewniany kościółek pw. św. Jana Chrzciciela, pochodzący prawdopodobnie z XV w. Obecny kościół został zbudowany przed 1670 r., na co wskazują księgi zmarłych parafii Sadów, do której należała miejscowość Brusiek. Przy kościele znajduje się również zabytkowy cmentarz, pochodzący prawdopodobnie z XIV w. Wieś Brusiek, położona na trasie Koszęcin - Tworóg, znana jest co najmniej od XIV wieku, kiedy to ówcześni właściciele tej miejscowości wybudowali tu pierwszą hutę. Nie wiadomo, czy kuźnik Brusiek zapożyczył miejscowości swego nazwiska, czy też sprawa przedstawiała się odwrotnie. Pewne jednak jest, że pierwszymi kuźnikami byli Bruśkowie. Z bruśkowskich przodków wywodził się także Walenty Roździeński, syn Jakuba Bruśka, który swoje nazwisko przyjął od Roździenia - dzisiejszej dzielnicy Katowic.
Brusiek od XIV wieku stale się powiększał i pod koniec XVIII stulecia zamieszkiwało tą leśną osadę 600 stałych mieszkańców, głównie z kuźniczym rodowodem. Również do pustej dzisiaj szkoły uczęszczało w przeszłości wiele dzieci. Statystyka sadowskiej parafii zanotowała, że w roku 1848 do szkoły w Bruśku uczęszczało 164 dzieci, zaś w roku 1857 - 101 uczniów.
Historia Bruśka jest bardzo ciekawa głównie ze względu na znajdujące się tutaj zabytki. Szczególnie piękny jest drewniany kościół z połowy XVII wieku p.w. św. Jana Chrzciciela.
Bruśkowski drewniany kościółek pamiętający dawne świetne czasy kuźniczego trudu stoi na skraju wioski. Do dzisiaj nie wiadomo kiedy wybudowano pierwszą świątynie w tej miejscowości - prawdopodobnie było to w XV wieku w miejscu dzisiejszego kościółka. Nie wiemy także, co się stało z pierwotnym kościołem, czy pochłonął go pożar, czy zniszczyła burza, czy też po prostu trzeba go było zastąpić nowym.
Dzisiejszy kościółek został zbudowany w połowie XVII wieku na pewno przed 1670 rokiem. Bruśkowski kościółek zbudowany jest z drewna, konstrukcji zrębowej, orientowany. Wieża słupowa, szalowana deskami znajduje się w zachodniej części kościoła. Prezbiterium krótkie, zamknięte ścianą prostą, graniczy od strony północnej z małą prostokątną zakrystią. Nawa na planie zbliżonym do kwadratu, przy niej prostokątny przedsionek konstrukcji słupowej. Mały chór muzyczny, z niewielkimi organami, wsparty na dwóch drewnianych słupach. Wszystkie okna półkuliste, odrzwia od północy do przedsionka i nawy zamknięte łukiem półkulistym z mieczowaniami. Dachy siodłowe pobite gontami, podobnie ściany nawy, prezbiterium i zakrystii. Pozostałe ściany kościoła szalowane deskami. Nad nawą sześciokątną wieżyczka przeznaczona na sygnaturkę z latarnią o baniastym kształcie pobita gontami.Sadowskie księgi pogrzebowe zanotowały, że w latach 1675 - 1758 pochowano w części prezbiterialnej około 10 osób zasłużonych dla tego kościoła. Również pod wieżą znajduje się grób byłego dozorcy huty Liszczyka, który zabił się spadając z wieży kościelnej. We wnętrzu kościoła na uwagę zasługuje szablonowa polichromia wykonana w 1693r. przez Wawrzyńca Grochowskiego, która pokrywa ściany prezbiterium i nawy oraz stropy. Nastawa ołtarzowa pochodzi z II poł. XIX wieku i jest utrzymana w stylu neogotyckim. W partii środkowej umieszczono obraz przedstawiający patrona kościoła - św. Jana Chrzciciela oraz rzeźby Chrystusa i św. Józefa z Dzieciątkiem. Kolejnym elementem wyposażenia utrzymanym w stylu neogotyckim jest zwieńczenie chrzcielnicy z widoczną datą 1882r. Od niepamiętnych czasów, zapewne od XIV czy XV wieku znajduje się przy kościele cmentarz, na którym grzebano robotników bruśkowskiej kuźnicy i trzech sąsiednich hut: z Drutarni, Pustej i Plaplińskiej oraz członków ich rodzin.
Groby zmarłych przyozdabiano odlanymi w hucie krzyżami, które jeszcze dziś można spotkać na cmentarzu. Inne ciekawe metalowe krzyże umieszczono na wieżach kościoła.
W kościółku znalazły także schronienie po II wojnie światowej dwie bardzo stare rzeźby z XVI wieku przedstawiające św. Annę i Matkę Boską (rzeźby te zostały prawdopodobnie wyrzucone z rosyjskiego transportu wracającego z zachodu na wschód w 1945 roku). Protokoły kanoniczne wrocławskiej Kurii Biskupiej wspominają bruśkowski kościółek jako filię ogromnej sadowskiej parafii. Budowniczymi i fundatorami bruśkowskich kościółków byli właściciele kuźnic, choćby wymienić Andrzeja Kochcickiego panującego w Koszęcinie w XVII wieku, rodzinę Sobków i 3 pokolenia rodziny Hohenlohe - Ingelfingen. Właściciele kuźnic i dóbr koszęcińskich byli zawsze patronami kościoła, na których ciążył obowiązek utrzymania w należytym porządku obiektów sakralnych, jak również służby kościelnej. Kościółek był zawsze filialną świątynią sadowskiej parafii, zaś od roku 1868 kiedy utworzono samodzielną kuraturę przy kaplicy zamkowej p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Koszęcinie, Brusiek przyłączono do parafii koszęcińskiej. W 1959 roku utworzono w Drutarni stację duszpasterską p.w. MB Fatimskiej, a w roku 1977 erygowano parafię.
W miejscowości Brusiek zachował się również nieopodal kościoła drewniany spichlerz. Prawdopodobnie powstał w XIX wieku. Zbudowany jest na planie prostokąta i posiada konstrukcję zrębową. Pokryty jest dachem czterospadowym podbitym gontem. W okresie Świąt Bożego Narodzenia można w nim podziwiać piękną stajenkę.
Źródła:
1. Przewodnik po drewnianych zabytkach Spichlerza Górnego Śląska, Koszęcin 2015
2. www.brusiek.pl
Domy
Działki
Mieszkania
Lokale
Obiekty
